Bouwverslag van een RC 1:35 PT-boat van Italeri.Deze Italiaanse fabrikant van statische kit startte een aantal jaren geleden een interessante serie schepen in de schaal 1:35. De eerste was de S-100 Schnellboot, waar MBF een uitgebreid draadje van staan. De bouwers zijn ondertussen wel klaar met hun schepen en zo links en rechts zie je ze op shows staan en sommigen varen. Ik heb er ondertussen drie gebouwd en verkocht; twee varen er en eentje staat ergens in Duitsland; een zoon van een voormalig bemanningslid van een Schnellboot heeft ‘m (zonder RC) overgenomen. Minder bekend zijn de andere schepen uit deze serie: de Engelse MTB, de Italiaanse M.A.S. (Motoscafo Armato Silurante) en de Amerikaanse PT-boat. Drie scheepjes met ongeveer dezelfde soort romp: vrij kort en breed, in tegenstelling tot de S100, die lang en smal was. Van mede-modelbouwer Puffin kon ik een MTB en een PT-boat overnemen. De MTB was vrijwel vaarklaar, de PT nog niet. De romp van de PT was gespoten, het grootste deel van de opbouw gemonteerd, maar alle details zaten nog in de doos en van motorisering was ook nog geen sprake. Genoeg te doen dus voor deze winter! Voordeel van dit soort bouwdozen is dat het meeste werk “gewoon” in huis kan gebeuren. Je hebt er minder machinaal gereedschap voor nodig dan bij een houten of compleet ABS-model. Ja, spuit- en soldeerwerk moet in de garage, maar in het weekend, overdag, is het daar wel even uit te houden. Tot zover de “inleidende beschietingen”, eerst maar eens een stukje geschiedenis en een beschrijving van het model.
Historie van de PT-boat.
De Engelsen komt de eer toe de “torpedoboot” te hebben uitgevonden. In de wapenwedloop voor de Eerste Wereldoorlog was het slagschip de koningin der wereldzeeën. Engeland, Duitsland, Amerika en Japan liepen voorop om deze schepen te bouwen. De een nog groter dan de ander. Dat kost natuurlijk handenvol (belasting-)geld. Tevens werd er onderzocht hoe men deze schepen zo effectief mogelijk kon bestrijden. Het antwoord was: de torpedo. Dit wapen werd in die tijd snel effectiever. Van oorsprong een soort bom die op de boeg van een schip werd bevestigd (de ram-torpedo) wat natuurlijk een hele effectieve manier is om zelfmoord te plegen. De Engelse meneer Whitehead ontwikkelde de torpedo in z’n huidige vorm: een zelfstandig onder water varende bom. Gelanceerd uit een buis met perslucht, voorzien van een eigen motor zodat het wapen naar het doel toe kon varen met voorop een (zware) explosieve lading. Omdat de torpedo geen zwaar kanon nodig had om gelanceerd te worden, was het wapen geschikt om op kleine scheepjes geplaatst te worden. Die scheepjes moesten dan wel snel zijn, anders was het nog een hachelijke zaak; de eerste torpedo’s hadden een effectieve dracht van 1 tot 2 kilometer. Daarna was de “peut” op en zonken ze. En 1 tot 2 kilometer is in een zeegevecht al heel erg dichtbij! In de Eerste Wereldoorlog hebben torpedoboten een bescheiden rol gespeeld. De Duitsers hadden er een aantal in Zeebrugge gestationeerd om de Engelse scheepvaart in het Kanaal mee te ontregelen, maar heel veel zijn ze niet in het nieuws geweest. In de tijd tussen de Eerste en Tweede wereldoorlog kwam de ontwikkeling van deze scheepjes pas goed op gang. De Duitsers ontwikkelden hun “Schnellboote” vanuit een uiterst luxe civiel jacht, de Engelsen en Amerikanen vanuit een bepaald type raceboten die in die tijd zeer populair waren. De Britse firma Vosper ontwikkelde de eerste echte MTB als private venture in 1936. Ze werd door de Britse Admiraliteit gekocht en in dienst gesteld als MTB 102. Met een lengte van 21 meter, 3 benzinemotoren en een snelheid van 48 knopen was ze best indrukwekkend. De tien bemanningsleden konden beschikken over het volgend arsenaal aan bewapening: 2 533mm torpedo’s, dieptebommen, mitrailleurs en 2 x 20mm Oerlikon snelvuurkanons. Vanuit MTB 102 werden verdere types ontwikkeld, waarbij langzaam maar zeker de MTB’s groter werden en zwaarder werden bewapend: tot 4 torpedo’s en 57mm automatische kanons.
De Amerikanen ontwikkelden hun eigen “PT-boats”, met een schuin oog kijkend naar de Engelse MTB’s. Ook kochten ze een Engelse boot en, op typisch Amerikaanse wijze lieten ze boten van diverse firma’s, inclusief de Engelse boot, een aantal zware races op open zee varen. Aangezien deze scheepjes allemaal van hout waren, staan deze tests tot nu nog steeds bekend as de “Plywood races”. Het resultaat was dat Higgings en ELCO uiteindelijk de competitie wonnen. De Higgingsboten (grotendeels op het Engelse concept gestoeld) werden veel naar Engeland en de Sovjet-Unie verscheept als onderdeel van het Lend-Lease-programma. De 80-voets ELCO-boten vormden de meeste “Boat-squadrons” binnen U.S. Navy.
Beschrijving van het origineelDe romp van een ELCO-80 is gemaakt van 2 lagen 25mm dik mahoniehout, met daar tussenin een laag geïmpregneerd vliegtuig-canvas. Dit werd bijeen gehouden door duizenden messing schroeven en koperen nagels. De rompvorm was afgeleid van de raceboten uit de jaren ’30. Een brede, waaiervormige boeg, en een naar achteren toe versmallende romp. Daarop een lage opbouw, beginnend op het breedste deel van de romp. De opbouw bevatte een radio/navigatiehut, de brug en hutten voor de 1e officier en de gezagvoerder. De rest van de bemanning had zijn verblijf traditioneel “voor de mast” in de boeg. De achterste helft van de boot werd ingenomen door de brandstoftanks en de machinekamer met de drie motoren. Deze motoren dreven de schroeven rechtstreeks aan, en stonden enigszins onder een hoek t.o.v. de scheepsbodem. De bewapening bestond uit 4 torpedobuizen, en diverse soorten automatische wapens. Later in de oorlog werden de (zware) torpedobuizen vervangen door lichtgewicht afwerprekken en lichtgewicht torpedo’s. Het model van Italeri heeft een typische bewapening van laat in de oorlog: 4 lichtgewicht torpedo’s op afwerprekken, 2 dubbelopstellingen voor 12,7mm mitrailleurs, een 37mm en een 20mm kanon op de boeg en een 40mm Bofors kanon op het achterdek. Tevens voerde de boot nog 2 8-voudige raketwerpers mee aan beide zijden, naast de opbouw. Het 37mm kanon was overigens afkomstig van de Airacobra, een vliegtuig wat niet helemaal aan de verwachtingen voldeed. PT-boat-bemanningen confiskeerden die kanons vaak om ze op hun boten te zetten. Licht, veel vuurkracht, makkelijk te onderhouden. Al met al een compleet wapenarsenaal op een heel klein scheepje…
En ja, ze heeft al gevaren. Weliswaar nog vrijwel "kaal", maar toch...
speedy bob en MikeMohawk vinden dit leuk.
